|
| |
POZNAJ WROCŁAW
Ciekawostki
1000 r. - pierwsza pisemna wzmianka w kronice Thietmara o pewnym potężnym grodzie usytuowanym nad Odr±, czyli o Wrocławiu, w tym roku zostaje też ustanowiona diecezja wrocławska.
1327 r. - miasto zrywa więzy ł±cz±ce je z Koron± Polsk± zawieraj±c układ o przeżycie z Janem Luksemburczykiem. Zakazano używania języka polskiego w procesach s±dowych o długi i procesach spadkowych.
1337 r. - Wrocław zostaje wył±czony od s±dów prawa polskiego. Oznacza to ostateczne zerwanie z porz±dkiem prawnym Królestwa Polskiego, w tym roku też poł±czono miasto ulokowane na prawie magdeburskim przez Henryka III Białego z Nowym Miastem, lokowanym w 1263 roku również przez niego.
1418 r. - Defenestracja wrocławska.
1530 r. - wybicie najstarszej na obecnych ziemiach polskich monety 10-dukatowej. Ta donatywa jest zarazem najstarsz± znan± wielokrotno¶ci± dukata z terenu ¦l±ska.
poł. XVII w. - pierwsze na ¶wiecie czasopismo lekarskie Miscellanea Curiosa Medico-Physica.
1702 r. - powstał Uniwersytet Wrocławski (starszy ł±cznie od Uniwersytetu Warszawskiego i Poznańskiego), byłby jeszcze starszy, ale przeszkodził w tym Uniwersytet Krakowski, wysyłaj±c swego czasu list protestuj±cy do papieża dokument fundacyjny wydany przez Władysława Jagiellończyka w Budzie w roku 1505, przez co uniwersytet powstał dopiero prawie 2 wieki póĽniej.
1742 r. - Wrocław zostaje podniesiony do rangi królewskiego miasta rezydencjalnego.
1842 r. - pierwsza linia kolejowa na dzisiejszych ziemiach polskich, między Wrocławiem a Oław±.
1893 r. - pierwsze tramwaje elektryczne na dzisiejszych ziemiach polskich.
1945 r. - Wrocław poddaje się ostatni - 6 maja 1945 roku, parę dni po Berlinie.
1948 r. - odbywa się we Wrocławiu Międzynarodowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju. Zjechało się na niego czterysta ¶wiatowych sław literatury, nauki i sztuki z 46 krajów, m.in. Irena Curie, Pablo Picasso, który stworzył wtedy słynnego goł±bka pokoju[6], czy Michaił Szołochow. Nie mog±c przybyć, Albert Einstein nadesłał obszerne powitanie.
1965 r. - biskup wrocławski Bolesław Kominek był inicjatorem i autorem listu biskupów polskich do niemieckich z 1965 roku (słynne"Przebaczamy i prosimy o przebaczenie").
1982 r. - student Jarosław Hyk 31 sierpnia podczas demonstracji w czasie stanu wojennego został przejechany w centrum miasta przez ciężarówkę ZOMO - ciężarówka przewróciła go i wlokła po bruku przez blisko sto metrów. Mimo to przeżył, a zdjęcia i film z tego wydarzenia obiegły i zmroziły cały ¶wiat.
1997 r. - podczas Powodzi Stulecia, która zalała cały nadodrzański ¦l±sk, Wrocław doznał wielu strat - pod wod± znalazł się wielki obszar miasta, wokół Starego Miasta, jak też nowych osiedli mieszkaniowych.
Inne ciekawostki
Miasto, jako jedno z nielicznych w Europie, ma zachowan± i stale wypełnion± wod± fosę miejsk±.
Wrocław ma Stadion Olimpijski, choć nie był nigdy organizatorem Igrzysk.
Ostrów Tumski we Wrocławiu o¶wietlany jest co noc przez ręcznie obsługiwane gazowe latarnie uliczne.
Miasto ma czwart± największ± ilo¶ć mostów (i kładek) w Europie, plasuje się zaraz za Amsterdamem, Wenecj± i Sankt Petersburgiem (porównanie w Polsce - Warszawa: 8 mostów, Kraków: 7 mostów, Wrocław: 220 mostów).
Wrocławska Hala Ludowa została wpisana (jako "Hala Stulecia") na listę ¶wiatowego dziedzictwa UNESCO.
Wrocław kandydował do wystawy EXPO 2010 (wygrał Szanghaj); obecnie stara się o organizację EXPO 2012.
Wrocław jako jedyne miasto nie będ±ce stolic± zostało w r. 2004 wybrane i opisane we francuskiej gazecie Le Figaro jako miasto, które przybliża czytelnikom nowe kraje członkowskie wstępuj±ce do UE przez pryzmat jednego miasta.
W budynku Banku Zachodniego na rogu Rynku i placu Solnego działa jedyny we Wrocławiu paternoster, czyli winda bez drzwi, która jeĽdzi ze stał± prędko¶ci± nie zatrzymuj±c się na poszczególnych piętrach.
Wrocławskie ZOO, choć nie największe w Polsce, może się pochwalić największ± ilo¶ci± gatunków zwierz±t.
Miasto ma tor konny na Partynicach (w Polsce s± tylko 3 tory); w 1983 Jan Paweł II odprawił tam mszę.
Wrocławska PTV Echo była pierwsz± prywatn± telewizj± w Polsce.
Wrocław posiada dwa obiekty (najwięcej w Polsce, wraz z Gdańskiem) na li¶cie Pomników Historii - najcenniejszego wyróżnienia przyznawanego w kraju, bo na li¶cie znajduje się tylko 30 (wkrótce 31) obiektów uznanych za szczególnie warto¶ciowe dla kultury, będ±cych pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej. S± nimi: zespół historycznego centrum i Hala Ludowa.
We Wrocławiu zadebiutowali m.in Andrzej Wajda, Krzysztof Kie¶lowski, Sylwester Chęciński i powstało wiele filmów, które weszły do historii polskiego kina jak m.in.:Popiół i diament, Sami swoi, Rękopis znaleziony w Saragossie, Lalka, niektóre odcinki seriali: Czterej pancerni i pies i Stawka większa niż życie były kręcone we Wrocławiu (w "Stawce" Wrocław występował jako Berlin, m.in. dworzec główny, a Teatr Lalek występował jako Teatr Roma); we Wrocławiu ma być kręcona wielka produkcja "¦mierć w mie¶cie Breslau", z mocn± zagraniczn± obsad±, której budżet szacowany jest na blisko 20 milionów dolarów.
We Wrocławiu dwa razy go¶cił papież Jan Paweł II (raz rozpocz±ł sw± pielgrzymkę do Ojczyzny wła¶nie od tego miasta), który wygłaszaj±c tu homilię powiedział: "Wrocław jest miastem położnym niemal na styku trzech krajów, które historia bardzo ¶ci¶le ze sob± poł±czyła. Jest poniek±d miastem spotkania, miastem, które jednoczy. Tutaj w jaki¶ sposób spotyka się tradycja duchowa Wschodu i Zachodu".
Krótko przed powodzi± tysi±clecia w 1997 miasto było organizatorem 46 ¦wiatowego Kongresu Eucharystycznego.
We Wrocławiu na Thanks Jimi Festival 2006 został pobity Gitarowy Rekord Guinessa, który został poprawiony rok póĽniej na Thanks Jimi Festival 2007.
Niezwykłe pomniki we Wrocławiu
We Wrocławiu, w¶ród licznych pomników upamiętniaj±cych znane osobisto¶ci i doniosłe wydarzenia kilka zasługuje na szczególn± uwagę ze względu na ich niezwykł± formę i wymowę. Należ± do nich:
- pomnik Pomarańczowej Alternatywy w formie niewielkiego krasnala,
- "Powodzianka" (na pami±tkę powodzi tysi±clecia w 1997),
- pomnik na pami±tkę masakry na placu Tiananmen w Pekinie 4 czerwca 1989,
- pomnik "Pamięci Zwierz±t RzeĽnych", ustawiony w zaułku Stare Jatki (przed wojn± Große Fleischbänke - "Wielkie Ławy Mięsne"), historycznym miejscu sprzedaży mięsa z pobliskich nadodrzańskich ubojni (obecnie znajduj± się tam galerie artystyczne).
Pomarańczowa Alternatywa
W roku 2003 prezydent Wrocławia, kontynuuj±c zapocz±tkowan± przez Pomarańczow± Alternatywę tradycję zwi±zan± z krasnoludkami - odsłonił na ¶cianie kamieniczki "Ja¶" pomiędzy Rynkiem a ko¶ciołem garnizonowym ¶w. Elżbiety miniaturow± tabliczkę-szyld "Muzeum Krasnoludków". Tabliczka znajduje się przy drzwiach do kamieniczki, na wysoko¶ci ludzkich kolan. W sierpniu 2005 pojawiły się w różnych punktach miasta miniaturowe br±zowe rzeĽby krasnoludków wg projektów Tomasza Moczka, absolwenta wrocławskiej ASP: "szermierz" przy Uniwersytecie, "rzeĽnik" na Starych Jatkach, dwa "Syzyfki" na ul. ¦widnickiej oraz "pracz odrzański" przy mo¶cie Piaskowym. Ten ostatni krasnoludek nawi±zuje sw± nazw± do peryferyjnego wrocławskiego osiedla Pracze Odrzańskie.
Informacje: Wikipedia
|
|
Dolny